Уур амьсгалын Ус цаг уур, орчны судалгаа, мэдээллийн хүрээлэн
Гадаргын усны судалгааны хэлтэс
Гол мөрний усны горимын тойм
2025 оны зургаадугаар сарын гуравдугаар арав хоног
Хойд мөсөн далайн ай савын гол, мөрөн
- Хөвсгөлийн уулсаас эхтэй Дэлгэрмөрөн, Эг, Бэлтэс, Бүгсий, Үүр, Шишхэд зэрэг голуудын усны түвшин өмнөх арав хоногийн дунд хүртэл аажим буураад хугацааны сүүлээр хоногт 5-25 см нэмэгджээ. Харин Бэлтэс гол Баянзүрх сум орчимд 6 дугаар сарын 30-ны өдөр усны түвшин 90 см огцом нэмэгдэж, үерийн түвшинг 45 см даван үерлэсэн байна. Дээрх голуудын арав хоногийн дундаж түвшин олон жилийн дунджаас 15-60 см бага өнгөрсөн оны мөн үеийнхээс 5-15 см ахиу байна.
- Хангай нурууны араас усжих Идэр, Хануй, Чулуут, Гичгэнэ, Суман, Хойттамир, Урдтамир зэрэг голуудын хоногийн түвшний хэлбэлзэл өнгөрсөн хугацаанд 1-2 см байсан бол сарын сүүлээр орсон хур борооны улмаас Чулуут, Гичгэнэ, Идэр голын эхээр усны түвшин хоногт 5-35 см нэмэгдсэн байна. Эдгээр голуудын арав хоногийн дундаж утга олон жилийн дундаж болон 2024 оны мөн үеийнхээс 5-15 см ахиу байгаа бол Идэр голын эх болон адаг, Хануй, Чулуут, Хойттамир, Суман голын хувьд олон жилийн дунджаас 10-50 см бага түвшинд байна.
- Хэнтий нурууны баруун хажуугийн Хүдэр, Хараа, Ерөө, Шарын гол, Туул, Тэрэлж, Сэлбэ, Сөгнөгөр, Улиастай зэрэг голуудын усны түвшин өмнөх арав хоногийн турш өөрчлөлтгүй шахам байсан ба арав хоногийн дундаж түвшин өнгөрсөн оны мөн үе болон олон жилийн дунджаас 10-75 см бага байна.
- Сэлэнгэ мөрөн Орхон голын нийт уртын дагууд усны түвшин өнгөрсөн хугацааны турш хоногт 5 см орчим буурсан үе ажиглагдсан ба арав хоногийн дундаж түвшин Сэлэнгэ мөрний эхээр олон жилийн дунджаас 5-15 см бага, дунд болон адаг хэсгээрээ өнгөрсөн оны мөн үеийнхээс 5-30 см бага байна. Харин Орхон голын арав хоногийн дундаж түвшин уртын дагуудаа олон жилийн дундаж болон өмнөх оны мөн үеийнхээс 5-20 см ахиу адаг хэсэг болох Сүхбаатар орчмоор 15-55 см бага байна.
Номхон далайн ай савын гол, мөрөн
- Хэнтий нурууны зүүн хажуугаас эхтэй Хурх, Барх, Эг, Балж, Онон, Хэрлэн, Улз болон Их Хянганы нуруунаас усжих Халх голын дагууд усны түвшин өнгөрсөн хугацаанд харьцангуй хэлбэлзэл багатай байсан ба арав хоногийн дунджаараа өнгөрсөн жилийн мөн үе болон олон жилийн дунджаас 15-100 см бага харин Улз, Халх голын дагууд олон жилийн дунджаас 10-30 см ахиу түвшинд байсан байна.
Төв Азийн гадагш урсацгүй ай сав
- Алтай нуруу болон түүний салбар уулсаас усжих Ховд, Буянт, Булган, Сагсай, Согоог, Турган, Харбут, Чигэртэй, Үенч, Бодонч, Дундцэнхэр, Чонохарайх, Төгрөг, Долооннуур зэрэг голуудын усны түвшин өнгөрсөн хугацааны турш аажим буурсан маягтай байсан ба арав хоногийн дундаж түвшинг олон жилийн дундаж болон өнгөрсөн оны мөн үеийнхтэй харьцуулбал 5-45 см бага харин Мянгад сум орчимд Ховд гол, Буянт гол Ховд орчимд усны түвшин олон жилийн дунджаас 30 см ахиу байлаа.
- Хангай нурууны өврөөс эхтэй Богд, Чигэстэй, Буянт, Хүнгүй, Хожуул, Завхан, Тээл, Зүйл, Шарга, Түй, Байдраг, Заг, Цагаантуруут, Шаргалжуут, Зэгстэй, Таац, Онги голын дагууд өнгөрсөн арав хоногт усны түвшин хэлбэлзэл багатай байсан ба арав хоногийн сүүл буюу 29, 30-ны өдрүүдэд орсон хур борооны улмаас Богд, Чигэстэй, Завхан /Тайшир/ , Байдраг, Цагаантуруут голын усны түвшин хоногт 15-45 см нэмэгджээ. Харин Яруу гол хатсан байна. Хангайн өврийн дээрх голуудын арав хоногийн дундаж түвшин олон жилийн дунджаас 10-70 см бага харин 2024 оны мөн үеийнхээс 5-10 см ахиу түвшинд байна.
- Увс нуурын савын Чигж, Хархираа, Баруунтуруун, Түргэн, Тэс, Намир, Хариг, Хангилцаг зэрэг голуудын усны түвшин өнгөрсөн арав хоногийн турш аажим буурсан ерөнхий хандлагатай байсан ба арав хоногийн дундаж утгаараа олон жилийн дундаж болон өнгөрсөн оны мөн үеийнхээс 5-20 см ахиу байна.
- 2025 оны зургаадугаар сарын гуравдугаар арав хоногийн байдлаар манай орны ихэнх гол мөрний усны түвшин аажим буурсан бол Хангай, Хөвсгөлийн уулсаас эх авдаг зарим голуудын усны түвшин арав хоногийн сүүлээр огцом нэмэгдсэн байна.
2025-07-02